مشاوره حسابرسی مالیاتی

فهرست راهنمای این مقاله

هر آنچه از مالیات و حسابرسی مالیاتی لازم است بدانید

مالیات و اسناد و مدارک مربوط به آن یکی از بخش های مهم در همه شرکت ها و بنگاههای اقتصادی بوده و توجه و دقت بسیاری در مورد انها اعمال میشود . بر اساس این اسناد و مدارک و نحوه ثبت و نگهداری آنها مالیات قطعی شده و مودیان موظف به پرداخت آن میشوند . حسابداران و حسابرسانی که مسئول امور مربوط به حسابرسی این اسناد میشوند باید انواع مختلف این اسناد و مدارک را شناخته ، نحوه نگهداری و ثبت آنها را بدانند و البته از قدرت تجزیه و تحلیل بالایی هم در حوزه حسابرسی برخوردار باشند .

اهداف تعیین مالیات در قانون چیست ؟

این روش کمک می کند دولت بتواند بخشی از هزینه های خود را تامین کرده و البته بخشی دیگر از آن را در ساخت پروژه های عمرانی ، رفاهی ، بهداشتی و درمانی مصرف نماید . یک چنین درآمد هایی برای دولت علاوه بر اینکه راهگشا می باشد می تواند عدالت اجتماعی را محقق و حس مسئولیت پذیری متمولان جامعه را نسبت با اقشار کم درآمد تحریک نماید و البته یک اهرم قانونی و برای وقوع این امر هم می باشد .
هدف دیگر از وضع قوانین مالیاتی تعدیل درآمد و ثروت در جامعه است در واقع همان ایجاد توزان بین درامد اقشار کم درآمد و اقشار با درآمد زیاد است و جامعه را به سمت تامین عدالت و ثبات اجتماعی سوق می دهد.
این روش تامین درامد می تواند برای دولت نقش کنترلی هزینه ها و درامد ها را هم داشته باشد و دولت با بررسی آنچه که به صورتی ورودی دارد هزینه ها و خروجی های خود را مدیریت و سازماندهی نماید .
اگر قوانین مذکور به درستی اجرا شوند در واردات و صادرات کالاها و خدمات هم تاثیر مستقیم می گذارند و حجم و توسعه و گسترش انها قابل کنترل و مدیریت خواهد بود .

در قانون چند نوع مالیات یا عوارض تعریف شده است ؟

گروه اول از این دسته عوارض های مستقیم هستند که خودشان به چند زیر مجموعه تقسیم میشوند :

الف : مالیات بر دارایی : این نوع از خراج ها خودشان به دو دسته تقسیم میشوند

دسته اول مالیات بر ارث
دسته دوم عوارض حق تمبر

ب: مالیات بردرآمد : به پنج گروه مجزا تقسیم میشوند این پنج دسته شامل موارد ذیل است :

مالیات بر درامد املاک
خراج بر درامد حقوق
مالیات بر درآمد مشاغل
عوارض بر درآمد اشخاص حقوقی
مالیات بر درآمد های اتفاقی
گروه دوم عوارض های غیر مستقیم هستند که به دو دسته تقسیم میشوند :

الف : مالیات بر واردات : عوارض ناشی از واردات به سه صورت از مودیان اخذ می گردند :

حقوق گمرکی
سود بازرگانی
عوارض بر واردات اتومبیل

ب: مالیات بر مصرف و فروش کالا و خدمات : خراجی که دولت از مصرف و فروش کالاها و خدمات دریافت می کند به صورت ذیل است :

عوارضی که از خرید و فروش نوشابه های غیر الکلی دریافت میشود .
خراجی که از فروش سیگار از فروشندگان دریافت می گردد . فروشندگان در واقع تولید کنندگان سیگار هستند .
مالیات دیگری که دولت حق دریافت آن را دارد عوارض ناشی از خرید و فروش اتومبیل می باشد .
مالیات بر فراورده های نفتی و پتروشمی که از تولید کنندگان و فروشندگان اخذ میشود .
تولید کنندگان و فروشندگان الکل طبی و صنعتی موظف به پرداخت خراج ناشی از آن هستند .
حق اشتراک تلفن های خودکار و خدمات مخابرات بین المللی هم در زمره قوانین پرداخت عوارض قرار دارد.
خرید و فروش خاویار هم مشمول خراج شده و مودیان باید آن را پرداخت نمایند .
نوارهای ضبط صوت و تصویری هم جزو مواردی است که دولت می تواند از آنها ساو دریافت نماید .

چه اشخاصی مشمول پرداخت مالیات هستند ؟

کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که در ایران ملک و املاک داشته باشند مشمول این قانون میشوند .
اشخاصی که در ایران زندگی می کنند اگر دارای درامد ناشی از شغل یا هر چیز دیگری باشند باید به نسبت ان و با توجه به قانون خراج پرداخت کنند .
برخی شرکت ها و بنگاههای اقتصادی یا اشخاص حقیقی در خارج از ایران فعالیت داشته اما در ایران هم درامد کسب می کنند این اشخاص هم مشمول قوانین ایران شده و باید عوارض درآمد خود را به دولت پرداخت نمایند .
همه اشخاص حقوقی که تابعیت ایران را داشته باشند باید از درامد هایی که داخل ایران یا خارج از ان کسب می نمایند بخشی را به عنوان مالیات پرداخت کنند .
اشخاص غیر ایرانی که به هر طریقی داخل ایران صاحب درآمد هستند یا امتیاز کسب و کار خود را به یک ایرانی یا غیر ایرانی در ایران واگذار کرده اند و از محل آن دارایی کسب می کنند یا از طریق آموزش ها یا فروش فیلم به ایرانیان دارای درآمد هستند باید مطابق با قوانین ایران خراج پرداخت نمایند .

حسابرسی مالیاتی چیست و چگونه اعمال میشود ؟

این نوع از بررسی ها در واقع اظهار نظر در مورد صحت و سقم و کیفیت اسناد و مدارک مالی ، چگونگی رعایت قوانین و مقررات و استاندارد ها بوده و به مشخص کردن عوارض بر درآمد شرکت و نحوه محاسبه و پرداخت آنها می پردازد. این بررسی ها در ابتدا به صورت مقدماتی انجام میشود و اهداف ذیل را دنیال می کند :

در ابتدا کارشناسان این امر به این موضوع می پردازند که تعیین درآمد مشمول عوارض از طریق بررسی اسناد و مدارک مالی و حسابداری و دفاتر قانونی از قبیل دفتر روزنامه ، دفتر کل و دفتر دارایی امکان پذیر است یا خیر و باید راه دیگری تعیین و برگزیده شود .
بعد از گذر از مرحله اول باید براورد شود چه میزان نیرو و کارشناس و چه میزان هزینه و حق الزحمه ای برای انجام این کار لازم بوده تا پیش بینی گردد .
از آنجایی که حسابرسی عوارض و خراج در بنگاهها اقتصادی و شرکتها باید در بازه زمانی مشخص و تعیین شده در قانون انجام شود قبل از شروع کار باید امکان انجام آن در بازه تعیین شده بررسی و از حصول آن اطمینان حاصل شود .

( تعریف حسابرسی مالیاتی )

روند انجام حسابرسی مالیاتی چگونه است ؟

بعد از بررسی دفاتر قانونی و اطمینان از صحت و سقم آنها و قابل استناد بودنشان کار حسابرسی تازه آغاز میشود .
نتایج کنترل و بررسی دفاتر قانونی اعم از دفتر روزنامه ، دفتر کل و دارایی باید در کاربرگ هایی نوشته و ثبت شود و به طور دقیق شرح موضوعات وجود داشته باشد .
مرحله بعد بررسی نتایج حاصل از شناخت سیستم کنترل داخلی واحد مورد رسیدگی و اطمینان از قابل استناد بودن این سیستم برای تعیین درامد مشمول مالیات است و اکر در بررسی متوجه شدید که این سیستم قابل استناد نمی باشد باید به روش دیگری عمل کنید .
بخشی دیگری که در رسیدگی به اسناد و مدارک باید خیلی مورد توجه باشد تاریخ های ارسال این اسناد به اداره دارایی یا سازمان امور مالیاتی بوده و باید اطمینان حاصل شود در تاریخ های مقرر این کار انجام شده است .
اگر در بررسی انجام شده مشخص شد که اسناد و مدارک فاقد اعتبار لازم برای ادامه کار هستند حسابرسان مسئولیت دارند امکان ادامه روند رسیدگی یا عدم امکان آن را به کارفرما و صاحب بنگاه اقتصادی اعلام نمایند.

انچه که باید در باره خط مشی حسابرسی مالیاتی بدانید :

حسابرسی صورت مالی و اطلاعاتی که از اسناد و مدارک وابسته ان اتخاذ میشود باید به صورت موثر مورد استفاده قرار بگیرند .
در حسابرسی مالیاتی باید قبل از هر چیز قوانین و مقررات و استانداردهای مالی و حسابداری و حسابرسی مد نظر قرار بگیرد .
وجود یک تیم مشخص و حرفه ای برای حسابرسی صورت های مالی از شگرد های این حرفه است .
حسابرسان از حساسیت شغلی بالایی برخوردار هستند و نحوه عملکرد آنها به صورت مستقیم می تواند باعث حفظ حقوق قانونی اشخاص یا تضیع حقوق آنها شود بنابراین روند کار باید به صورتی باشد که کمترین احتمال خطا و اشتباه وجود داشته باشد .
اهداف حسابرسی مالیاتی باید به طور کامل در روند انجام کار لحاظ شده و تحقق یابد .
زمان در انجام حسابرسی مالیاتی از جایگاه ویژه ای برخوردار است باید کارشناسان این حیطه در این مورد دقت کافی داشته باشند

( خط مشی حسابرسی مالیاتی )

عناوین کار در حسابرسی مالیاتی و بخش هایی که در این نوع حسابرسی مورد بررسی قرار میگیرند شامل چه مورادی هستند ؟

رسیدگی به درآمد ها
رسیدگی به هزینه ها
بررسی و مطابقت تراز حساب ها با دفاتر و صورت های مالی
رسیدگی به صورت کامل واردات و صادرات
رسیدگی به صورت کامل گردش مواد اولیه و کالا
رسیدگی به قیمت تمام شده کالاها و خدمات
رسیدگی به دارایی های ثابت
رسیدگی به خسارات شعب و نمایندگی ها
رسیدگی به تعدیلات سنواتی
رسیدگی مالیاتی سایر حساب ها
معاملات با اشخاص ثالث
مالیات تکمیلی
رسیدگی به حقوق و دستمزد و مالیات مربوطه
بررسی تحلیلی و تجزیه و تحلیل های لازم در حوزه حسابرسی
سایر امور و مراحل حسابرسی مالیاتی
گزارش نویسی و جمع ساعاتی که صرف حسابرسی شده است
ساعات ایاب و ذهاب
جمع کل هزینه ها با تمام جزییات ذکر شده

( عناوین کار در حسابرسی مالیاتی )

حسابرسان مالیاتی باید قبل از شروع کار طی یک نامه رسمی از سازمان و شرکت درخواست کنند مدارک لازم برای انجام کار را درخواست نمایند برخی از این مدارک به شرح ذیل می باشد :

یک نسخه از اظهارنامه ها ، ترازنامه و صورت سود و زیان عملکرد و تاریخ ارائه آن با سازمان های مربوطه
فهرست کاملی از دفاتر قانونی مورد استفاده در امر حسابداری در سال مالی مربوطه
فهرست کاملی از واردات و صادرات کالا با مشخصات کامل اعم از نوع کالا ، تاریخ گشایش ، نام فروشنده و خریدار ، مبلغ دریافتی یا پرداختی و تاریخ آن و تاریخ پروانه گمرکی
فهرست معاملاتی که از طریق مشارکت یا مضاربه با اشخاص انجام شده البته بانکها جزو این اشخاص محسوب نمیشوند که باید کلیه اطلاعات آن شامل مبلغ ، میزان سود و زیان و میزان مالیات پرداختی ناشی از آن ارائه گردد .
فهرست خلاصه قراداد ها اعم از اینکه با موضوع خرید یا اجاره باشند با شماره انها ، تاریخ ، طرف قرارداد و مبلغ
همه آنچه که شرکت به عنوان اسناد حسابرسی به اداره امور مالیاتی فرستاده است هم باید ارائه گردد .
خلاصه حقوق و دستمزد و مالیات پرداخت شده ناشی از آن و تاریخ پرداخت مالیات و بیمه و شماره قبض پرداختی و سایر جزییات لازم دیگر
کلیه جزییات مربوط به مالیات تکلیفی و معافیت های مالیاتی که شرکت مطابق با قوانین مالیاتی مشمول آن شده است .

( مدارک لازم برای حسابرسی مالیاتی )

چک لیست های مربوط به حسابرسی عوارض

حسابرسی عوارض اگر با استفاده از چک لیست های مشخص و از قبل تهیه شده باشد قطعا نتیجه بهتری خواهد داشت. این نوع حسابرسی از درجه دقت و استناد بیشتری برخوردار بوده و البته برای حسابرسان هم کار راحتتر خواهد شد . چک لیست های حسابرسی همه جزییات کار را می توان در برگیرد .مثلا همه مواردی که باید در مورد دفاتر قانونی بررسی شود در ان گنجانده شود یا جزییات مربوط به حسابرسی حساب های نقدی و بانکی هم در آنها لحاظ گردد . چک لیست های حسابرسی می تواند موارد دیگری از قبیل ذیل را پوشش دهد :

تمام جزییات و استانداردهای دفاتر قانونی به صورت تک تک در این چک لیست ها سوال شود .
زمان انجام کلیه عملیات های حسابداری و ثبت اسناد به صورت مجزا در سوالات این چک لیست های حسابرسی ذکر گردد .
ثبت اطلاعات در سیستم های الکترونیکی در زمان های مقرر باید انجام شود این گونه سوالات باید در چک لیست های حسابرسی گنجانده شده باشد .
حسابرسی شعب و اسناد و مدارک مربوط به ان باید در این چک لیست ها مد نظر باشد .
گاهی به دلیل بروز اشتباه در دفاتر حسابداران اقدام به اصلاح آنها می کنند این اصلاح باید بر طبق قوانین و استانداردها باشد در چک لیست های حسابرسی باید این سولات پرسیده شود .

حتما بخوانید : مالیات حقوق دستمزد چیست و چگونه محاسبه می شود ؟

به طور کلی چک لیست های حسابرسی باید کلیه بندهای قانونی دستورالعمل ها و آیین نامه و استاندارد های مالی و حسابداری را شامل شده و در مورد آنها در این چک لیست سوال گردد و در کنار هر سوال هم بند قانونی مربوط به آن ذکر گردد .

حسابرسی هم به لحاظ قانونی و هم به لحاظ تاثری که در تصمیمات مهم مالی و مدیریتی دارد از جایگاه ویژه ای در سازمان ها و بنگاههای اقتصادی برخوردار است . نتایجی که از انواع مختلف حسابرسی مانند حسابرسی مالیاتی ، حسابرسی داخلی ، حسابرسی اظهارنامه ها ، حسابرسی صورت های مالی و برخی دیگر بدست می آید می تواند سرنوشت یک موسسه یا بنگاه اقتصادی را تحت شعاع قرار داده و صاحبان ان را به ماندن و توسعه دادن کسب و کار ترغیب یا از ادامه کار بازدارد بنابراین این کار باید توسط افراد خیره و صاحب تجربه انجام شود تا شرکت متحمل هزینه های بی مورد نگردد . موسسه خدمات مالی و حسابرسی خبره می تواند در خصوص تمامی موارد ذکر شده در این مقاله راهنمای مطمئن و متخصص برای کارفرمایان و صاحبان کسب و کار باشد .